બ્રેક કે બાદ

દિવ્ય ભાસ્કર – સન્ડે સપ્લીમેન્ટ – 20 જાન્યુઆરી 2013

કોલમ: મલ્ટિપ્લેક્સ

પ્રેમમાં હોય ત્યારે સામેના પાત્ર માટે સતત જતું કરવું, આપતા રહેવું એ બિપાશા બસુની મૂળભૂત તાસીર છે, પણ સંબંધોમાં એક કરતાં વધારે વખત પછડાટ ખાધા પછી એ હવે દિલના મામલામાં ‘પ્રેક્ટિકલ’ થવા માગે છે.

* * * * *

તીવ્રતાથી જોડાયેલા અને વર્ષો સુધી વહેતા રહેલા સંબંધની ગુણવત્તા શી રીતે નક્કી થાય? આવા સંબંધ પર પૂર્ણવિરામ મૂકાય ત્યારે શું થાય? માણસ કદાચ તૂટી જાય. જીવલેણ પીડાના ભાર નીચે કચડાઈ જાય. પણ ધીમે ધીમે બધું શાંત પડતું જાય. શક્ય છે કે સંબંધવિચ્છેદ પછી વ્યક્તિ ઊલટાની વધારે ખીલે, વધારે ખૂલે. પ્રેમના નામે અટકી રહેલો સંબંધ ખરેખર તો કેટલો નુક્સાન કરી રહ્યો હતો તે પછી સ્પષ્ટ થાય. પ્રેમ અને સંબંધોના મામલામાં બિપાશા બસુ ઘણું બધું જોઈ ચૂકી છે, અનુભવી ચુકી છે. જોન અબ્રાહમ સાથેનો તેનો જગજાહેર સંબંધ નવેક વર્ષ ચાલ્યો. તેમના બ્રેક-અપને પણ હવે તો દોઢ-બે વર્ષ થવા આવશે. જોન સાથેની પોતાની રિલેશનશિપને બિપાશા હવે કઈ રીતે જુએ છે?

‘પ્રેમભંગની પ્રક્રિયામાંથી પસાર થયા પછી તમે માણસ તરીકે ગ્ર્ાો થતા હો છો,’ એક મુલાકાતમાં બિપાશા કહે છે, ‘હાર્ટબ્રેક તમારી પર્સનાલિટીમાં એક પ્રકારનું ઊંડાણ ઉમેરી દે છે. તમારામાંથી છીછરાપણું કે આછકલાઈ ઓછાં થઈ જાય છે. તમે આસપાસના લોકોની અને પરિસ્થિતિઓની વધારે કદાર કરતા થઈ જાઓ છો. ખાસ તો તમારી જાતની. તમને સમજાય છે કે તમારા માટે સૌથી કોઈ મૂલ્યવાન હોય તો તે તમે પોતે જ છો. હું ‘લવ યોરસેલ્ફ’ની ફિલોસોફીમાં માનતી થઈ ગઈ છું. મારી મમ્મી આ જ રીતે પોતાની જિંદગી જીવી છે. પહેલાં મને તે સમજાતું નહોતું, પણ હવે જ્યારે હું પોતે કઠણાઈ અને પીડામાંથી પસાર થઈ ચુકી છું ત્યારથી મને આ ગુરુમંત્ર એકદમ સમજાવા લાગ્યો છે. સંબંધમાં હતી તે દરમિયાન મેં મારી જાતને સતત બીજા નંબર પર મૂકી. પહેલાં મારી રિલેશનશીપ, પહેલાં મારો બોયફ્રેન્ડ, પછી હું! પણ જ્યારથી મેં ખુદને ટોપમોસ્ટ પ્રાયોરિટી આપવાનું શરુ કર્યું છે ત્યારથી જાણે લાઈફ પલટાઈ ગઈ છે. હું વધારે ખુશ રહું છું. વધારે ખુશ દેખાઉં છું. આઈ એમ અ હેપીઅર પર્સન… અને લોકો મને જે રીતે રિએક્ટ કરે છે તે પરથી સમજાઈ રહ્યું છે કે આ આંતરિક સુખ મારા ચહેરા પર અને પર્સનાલિટીમાં પણ ઝળકવા લાગ્યું છે.’

આ વાતનો સીધો અર્થ એ થયો કે બિપાશા પ્રેમસંબંધના છેલ્લા તબક્કા દરમિયાન અંદરથી મુરઝાવા માંડી હશે. એ અને જોન સાથે હતા ત્યારે એક જોઈન્ટ ઈન્ટરવ્યુમાં બન્નેને પૂછવામાં આવેલું કે તમને કપલ તરીકે આઠ-આઠ વર્ષ થઈ ગયાં… ક્યારેય આ રિલેશનશિપમાંથી છુટકારો મેળવી લેવાનો વિચાર આવે ખરો? બન્નેએ બહુ જ નિખાલસતાપૂર્વક જવાબ આપ્યો હતો: હા, એવો વિચાર ક્યારેક ક્યારેક જરુર આવી જાય છે. જોને કહેલું, ‘તમે એક વ્યક્તિ સાથે આટલાં બધાં વર્ષો પસાર કર્યાં હોય એટલે કોઈ ને કોઈ સ્વરુપમાં પ્રેમ ટકેલો હોય, રિસ્પેક્ટ હોય, જવાબદારીની ભાવના હોય. રિલેશનશિપમાં ઘણા તાણાવાણા ગૂંથાયેલા હોય છે. તમે આ બધું ખંખેરીને ઊભા ન થઈ શકો.’

પણ કદાચ એક હદ પછી બધા તાણાવાણા તૂટી જતા હોય છે. અથવા તોડવા પડતા હોય છે. બિપાશાએ કહેલું: ‘સ્ત્રી અને પુરુષની પ્રેમ કરવાની રીતમાં ફર્ક હોય છે. મને ઘણી વાર થાય કે હું જોન માટે આટઆટલું કરું છું, પણ એ કેમ મારા માટે એવું બધું કરતો નથી, કેમ મને લાડ લડાવતો નથી. પણ પછી મને ભાન થયું કે જોન, જોન છે. એ મારી જેમ વિચારે કે વર્તે એવી અપેક્ષા હું શા માટે રાખું છું? એણે મને ચોખ્ખું કહી દીધું કે જો, મારા માટે આ જ પ્રેમ છે, હું આનાથી વધારે કરી શકું તેમ નથી. જો તને પ્રેમ દેખાતો ન હોય તો આપણા સંબંધ પર પૂર્ણવિરામ મૂકી શકે છે.’

આ વાતના અનુસંધાનમાં જોન અબ્રાહમે કહ્યું હતું, ‘એક તબક્કો એવો આવી ગયો હતો કે હું એકદમ સ્વાર્થી અને સ્વકેન્દ્રી બની ગયેલો. મેં બિપાશાને સ્પષ્ટપણે કહ્યું કે મારી ટોપમોસ્ટ પ્રાયોરિટી મારું કામ છે, આપણો સંબંધ નહીં. મારી વાત બિપાશાને ખૂબ ચોંટી ગઈ… પણ પછી એણે બહુ સરસ રીતે આખો મામલો હેન્ડલ કરી લીધો.’

બિપાશાએ મામલો હેન્ડલ કરવાની ભરપૂર કરી હશે, પણ એક હદ પછી ઈનફ ઈઝ ઈનફ કરીને એણે હથિયાર હેઠાં મૂકી દેવા પડ્યાં હશે. સંબંધ તોડી નાખે એવી કોઈ એક જ વસ્તુનું નામ આપવાનું હોય તો તે કઈ? આ સવાલના જવાબમાં બિપાશા કહે છે, ‘બેવફાઈ. પીઠ પાછળ થતી દગાબાજી. ચીટીંગ ઈઝ ધ બિગેસ્ટ ડીલબ્રેકર.’

બિપાશા કે જોન બેમાંથી કોઈએ ક્યારેય સ્પષ્ટ શબ્દોમાં સંબંધવિચ્છેદનું કારણ જણાવ્યું નથી, પણ બિપાશાએ આડકતરી હિન્ટ્સ જરુર આપી છે. પ્રેમભંગ થવાથી માણસ ક્યારેક નિર્ભ્રાન્ત થઈ જતો હોય છે. સંબંધો પરથી એનો ભરોસો ઉઠી જાય છે. સદભાગ્યે બિપાશામાં એવી કોઈ કડવાશ આવી નથી. એ કહે છે, ‘મારાં મમ્મી-પપ્પા અને બહેન-બનેવીના ઉદાહરણ મારી આંખ સામે છે. અમે ત્રણેય બહેનો આટલી મોટી થઈ ગઈ તોય મારાં પેરેન્ટ્સનો રોમાન્સ ખતમ થયો નથી. તેઓ એયને જલસાથી જીવે છે. એકબીજાની કંપની તેઓ ખૂબ એન્જોય કરે છે, અવારનવાર વેકેશન ગાળવા બહારગામ ઉપડી જાય છે. મેં ખરાબ લગ્નો પણ જોયાં છે, પણ સાથે સાથે મારાં મમ્મી-પપ્પા જેવાં મજબૂત કપલ્સ પણ જોયા છે. ના, લગ્નસંસ્થા પરથી મારો ભરોસો જરાય ઉઠ્યો નથી. તમને તમારો સાચો સૉલમેટ મળી જાય તો સંબંધ આજીવન ટકી રહે છે.’

તકલીફ એ છે કે સૉલમેટ યા તો જીવનસાથી સાચો (કે સાચી) છે કે તકલાદી તે ચહેરા પર લખાયેલું હોતું નથી. બિપાશા અત્યારે તો પોતાના સિંગલ સ્ટેટસમાં મોજ કરે છે. બોયફ્રેન્ડ કે પ્રેમી કે પતિને એ જરાય મિસ કરતી નથી. એ કહે છે, ‘બેઝિકલી, આઈ એમ અ ગિવર. સંબંધમાં હું હંમેશાં સામા પાત્રને આપતી રહું છું, જતું કર્યા કરું છું. આ મારી મૂળભૂત તાસીર છે… પણ હવે મારામાં આપતા રહેવાની તાકાત નથી રહી. હવે મારી લાઈફમાં જે કોઈ આવશે, એણે મારી રિધમ પ્રમાણે સેટ થવું પડશે. હું હવે મારી જાતને ફરી પાછી નવા ઢાંચામાં નહીં ઢાળું. હકીકત તો એ છે કે સ્ત્રી ખુદની કદર ન કરે કે ખુદની લાગણીઓની અવગણના કર્યા કરે તો એ કોઈને કશું આપી શકતી નથી. એટલે સ્ત્રી પોતાની જાતને ફર્સ્ટ પ્રાયોરિટી આપે તે મહત્ત્વનું છે. આ કંઈ ફેમિનિસ્ટ બનવાની વાત નથી. હું ફેમિનિસ્ટ છું પણ નહીં. પણ હું હવે ટીનેજરની જેમ વિચારી ન શકું. હું ત્રીસીમાં પહોંચી ગઈ છું. મારે હવે પ્રેમમાં પ્રેક્ટિકલ બનવું પડશે. ચલો જોઈએ, મને પ્રેમમાં પ્રક્ટિકલ થતા આવડે છે કે નહીં!’

બિપાશાનો ‘પ્રેક્ટિકલ’ બનવાનો મતલબ ક્યાંક એવો તો નથીને કે બોલીવૂડની બીજી હિરોઈનોની જેમ માલદાર પુરુષને પકડીને પરણી જવાનું? પછી એ બીજવર કે ત્રીજવર હોય તો પણ ચાલે. ખેર, એ તો દૂરની વાત થઈ, બાકી જોનથી છૂટા પડ્યા પછી બિપાશાએ ફિટનેસ પર ફોકસ કર્યું છે. ફ્રેન્ડ્સ સાથે ટોળટપ્પાં મારવાને બદલે એ જિમમાં જવાનું પસંદ કરે છે. બિપાશા અત્યારે જેટલી ફિટ છે એટલી અગાઉ ક્યારેય નહોતી. એણે ફિટનેસને લગતી ડીવીડી પણ બહાર પાડી છે, જે ખાસ્સી વખણાઈ છે. કરીઅરની વાત કરીએ તો એની ‘રાઝ-થ્રી’ સરપ્રાઈઝ હિટ પૂરવાર થઈ. આ શુક્રવારે ‘આત્મા’ નામની એક ઑર ભૂતપ્રેતની ફિલ્મ આવી છે. હોલીવૂડની એની ‘સિંગ્યુલારિટી’ નામની અટકી પડેલી ફિલ્મ ગમે ત્યારે રિલીઝ થાય એમ છે. ખાનત્રિપુટી કે મોટા બેનર્સ કે કોઈ કેમ્પના હિસ્સા બન્યા વગર બિપાશા બોલીવૂડમાં અત્યાર સુધી ટકી રહી છે.

સો વાતની એક વાત. બોયફ્રેન્ડ સહિત કે બોયફ્રેન્ડ વગર જિંદગી તો ચાલતી રહેવાની.

શો-સ્ટોપર

અમુક વસ્તુઓ મેં હવે સ્વીકારી લીધી છે. જેમકે અમુક સ્ટાર્સ માત્ર એટલા માટે ડિમાન્ડમાં રહેવાના કે તેનામાં એક પ્રકારનો કરિશ્મા છે. પછી એનામાં ટેલેન્ટ હોય કે ન પણ હોય.

– મનોજ બાજપાઈ

૦૦૦ ૦૦૦ ૦૦૦

– Shishir Ramavat

( Note – This Article is Originaly Written in Year 2013 )